Szacuje się, że aktualnie poza naszym krajem mieszka ok. 20 mln. Polaków. Na wszystkich kontynentach znajduje się kulturowy depozyt polskich pokoleń, a jednocześnie bogactwo i potencjał na przyszłość. Wsparcie Polonii i Polaków poza granicami kraju wynika z oczywistych powinności Państwa, które powinny być dostosowane do zmieniających się warunków społeczno-kulturowych.
Zdynamizowanie procesu tworzenia na świecie pozytywnego wizerunku Rzeczypospolitej Polskiej w obliczu wyraźnego trendu wygaszania pamięci polskiej i obecności języka polskiego w miejscach tzw. starej emigracji, przy niedostatecznym wsparciu dla Polonii i Polaków w ich staraniach o należny status partycypacji obywatelskiej i kulturalnej w krajach ich zamieszkania, zrodziły konieczność powołania instytucji państwowej działającej w imieniu Rządu RP. Taką agendą Państwa jest Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego z siedzibą w Warszawie, powołany na podstawie ustawy z dnia 7 października 2022 r.
Z uwagi na potrzebę wieloaspektowego wsparcia rozwoju języka polskiego za granicą, skierowanego do osób mieszkających na całym świecie oraz w celu optymalizacji działań Państwa Polskiego w tym zakresie, utworzono odrębny podmiot, będący państwową osobą prawną, realizujący ustawowo określone zadania.
Działania realizowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki wobec Polonii i Polaków za granicą, mają na celu w szczególności kształtowanie i podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, w tym nauczanie języka polskiego i w języku polskim. Działania na rzecz nauczania języka polskiego, jako języka obcego, są realizowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Instytuty Polskie. Utworzenie instytucji, której głównym zadaniem jest wspieranie upowszechniania języka polskiego, także jako języka obcego, wzmacnia i uzupełnia dotychczasowe działania w tym obszarze i tworzy efekt synergii. Zadania Instytutu im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego mają na celu zapewnienie wszechstronnego wsparcia Polonii oraz Polaków za granicą w podtrzymywaniu ich tożsamości narodowej oraz więzi z Ojczyzną, a także wsparcia osób nieposiadających polskiego pochodzenia, zainteresowanych nauką języka polskiego jako języka obcego.
Zadania Instytutu są spójne z działaniami MEiN dotyczącymi organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą. Dotyczą one wspomagania Polonii i Polaków przebywających poza granicami kraju, kształcenia dzieci pracowników migrujących i nauczania uzupełniającego dla dzieci i młodzieży funkcjonującej w systemach oświaty innych państw, także w innych formach realizowanych przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą. Utworzenie Instytutu wynika z oczekiwań środowisk polonijnych oraz Polaków za granicą w zakresie pilnego zinstytucjonalizowania działań Państwa Polskiego na rzecz wspierania rozwoju języka polskiego.
Zadania Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego wynikające z ustawy z dnia 7 października 2022 r. to:
30 listopada 2022 r. podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2022/2023 zostały znowelizowane przez Ministra Edukacji i Nauki Przemysława Czarnka poprzez dodanie punktu 10.: „Wspieranie rozwoju nauki języka polskiego i oświaty polskiej za granicą oraz tworzenie stabilnych warunków do nauczania języka polskiego za granicą przez Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą oraz beneficjentów przedsięwzięć i programów ustanowionych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania”.
15 grudnia 2022 r. weszła w życie ustawa o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego, którego dyrektorem został dr hab. Jacek Gołębiowski.
Celem działalności Instytutu jest wspieranie rozwoju języka polskiego za granicą.
Tekst ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego
POBIERZ TEKST USTAWY - PDF
Statut Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego wraz ze zmianami
Plan postępowań Instytutu na 2023 r.
POBIERZ PLAN POSTĘPOWANIA IRJP - PDF
Tomasz Zieliński (Poseł RP)
ks. prof. Paweł Bortkiewicz (Towarzystwo Chrystusowe dla Polonii Zagranicznej)
Roksana Tołwińska (przedstawicielka Prezesa Rady Ministrów)
Zamówienia publiczne Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.